Atatürk bu gezisinde sanki bir müfettiş gibi incelemelerde bulunmuş ve kendisine daha önce yansıtılan karamsarlık dolu bunalımlı şikayetler hakkında yargılarda bulunmuştur. Atatürk'ün bu seyahati yapmasına neden olan önemli sıkıntı konusu;

Çukurova Bölgesi’nde ekonomik bir kriz bulunmaktaydı ve para kısıtlılığı ortaya çıkmıştı. Çiftçiler, bankalara borçlarını, hazineye vergilerini ödeyemiyorlardı. Bazı Milletvekilleriyle, büyük toprak sahipleri bu konuyu Atatürk'e karşılıklı konuşarak anlatmışlardır. Ardı arası kesilmeyen bu şikâyetleri, yerinde incelemek üzere Mersin'de Akdeniz gezisini tamamlayan Atatürk, 16 Şubat 1931 günü Adana'ya geldi. Beraberinde yanında sürekli bulunanların dışında eski Milli Eğitim Bakanı Vasıf (Çınar) Bey de bulunmaktaydı.

Adana'da, Türkocağı Başkanı Fahri (Uğurlu) Beyin Atatürk Bulvarı'ndaki evine konuk oldu. Atatürk, dinlenmeden bölgenin iktisadi durumu ile alâkalı incelemelere başlamıştır. Vali Vehbi (Demirel), Milletvekilleri Ali Münif (Yeğenağa), Kadri (Ramazanoğlu), Zamir (Damar Ankoğlu), Ferit Celal (Güven), Belediye Başkanı Turhan Cemal (Beriker), Maarif Emini İsmail Habib (Sevük), Ziraat Bankası Müdürü Fazlı, İş Bankası Müdürü Sair ve Defterdar Talat Beyleri dinledi. Sorularına aldığı cevapları değerlendirdi.

Bir gün sonra, 17 Şubat 1931 sabahı, incelemelerine şehir içinde yaptığı gezilerle devam etti. Çarşıları ve pazaryerlerini dolaştı. Halkı alış-veriş sırasında izledi ve onlarla konuştu.

Daha sonra Vilayet'i, Cumhuriyet Halk Partisini, Belediye'yi ziyaret etti. Şehrin haritasını inceledi. Açılan geniş caddeleri beğendi.

Atatürk'ün şehir içinde otomobil ile yaptığı bu gezintide Türkçe konuşmayan birçok vatandaşa rastlaması onu hayli üzdü. Atatürk'ün dil konusunda, sınırsız bir duyarlılığı vardı. Onun bu gezisindeki amaç, yukarıda belirtildiği üzere, ekonomik kapsamlı konulardı ama sosyal ve kültürel nitelikteki dil konusuna da parmak basmak gerektiğini anlamıştı.