Bezeme ve Süslemeler

Camiin doğu taç kapısı, siyah ve beyaz taşların nöbetleşe kullanıldığı sivri bir kemerin kuşattığı dikdörtgen bir şekil gösterir. İri mukarnaslarla doldurulan kavsara yivli bir şekilde sona erer. Kavsaranın içindeki kapı, düz lentoludur. Bu lentonun üstünde siyah zemin üzerine beyaz, kırmızı ve kirli sarı renklerdeki taşların meydana getirdiği aynalı bir palmet şeridi; daha yukarıda, kemer kovanını üç taraftan kuşatan bir kitabe kuşağı bulunmaktadır. Mukarnasların en alt sırası rûmîlerle ve bir sıra lotus firiziyle bezenmiştir.

Minare

Avlunun kuzey-doğu köşesinde ve taç kapısının yanında kare kaide üzerinde yükselen sekiz köşeli minarenin gövdesi, ikisi düğümlü, beşi düz, toplam yedi kuşakla; ortada ise üst tarafı düğümlü ve dilimli bir şekilde sona eren sağır kemerciklerle süslenmiştir. Mukarnaslı konsolların üzerine oturan şerefe, sekiz sütuncuğun taşıdığı şemsiye şeklindeki bir örtü ile kapatılmıştır. Petek ise armut şeklindeki dilimli bir külahla sona ermektedir ki bu haliyle Zengi ve Memlûk tesiri arz etmektedir.

Mihrap:

İki yanı sütunceli, üst tarafı mukarnaslı mihrap nişi, çiniyle kaplıdır. Bu nişin de etrafı ortada ve köşelerde düğümlü geçmelerle tezyin edilmiştir. Mihrabı üç taraftan çevreleyen bu düğümlü bordur içine üstte damla taşı, yanlarda siyah-beyaz mermer kakmalı geometrik şekiller; düğümler arasındaki kartuş içi boşluklardan en alttaki dikine boşluklara bitkisel; üsttekilere ise vazo şeklinde istif edilmiş yazı ve palmet motifi işlenmiştir. En üstteki şâküli boşluğa bir âyet-i kerime yerleştirilmiştir. Bu âyet "Ve enne mesâcide lillahî felâ ted'u me'allahî ehaden", (?Mescitler Allah içindir orada Allah'tan başkasına dua etmeyiniz?) diğeri ise "Ya Fettahu'l-Ebvâb" şeklindedir.

Mihrabı üç taraftan çevreleyen bu düğümlü bordur gibi daha içte nişi sivri kemer boyunca çeviren ve üslûplaşmış palmet motiflerinden meydana gelen bordur de siyah ve beyaz taşların nöbetleşe kullanılmasıyla kendini belli etmektedir. Mihrap nişi gibi dikdörtgen çerçevenin üst tarafında kubbe intikallerine kadar olan kısımda çinilerle süslenmiştir. Mihrap nişinin çinileri üzerine ise sülüsle "Bismillahirrahmanirrahim ve yubka vechu Rübbüke zü'l celâli ve'1-ikram" (Azamet ve ikram sahibi Rab'-binin zâtı baki kalacaktır) (er-Rahman: 27) âyeti yazılıdır.

Minber:

İçice siyah ve beyaz üçgenlerden meydana gelen yan kanatlarının merkezinde geometrik desenler, beyaz hatlar siyah, kırmızı, lacivert ve sarı renkli mermer kakmalar tatbik edilmiştir. Palmet şeklindeki dendanlarla sonlanan kapının kanatları üzerine geometrik şekiller işlenmiştir. Oval minber külahı dilimli altı parçalı olup madenî bir alemle sona ermektedir. Genel hatlarıyla Memlûklü tesiri gösteren minberin ahşap kapı kanatları sâde geometrik süslemeleri ihtiva etmektedir.

Türbe:

Türbenin kıble ve doğu duvarlarındaki üç pencere, üçer sıra mukarnasla nihâyetlenen ve iki tarafında sütunceleri bulu nan yüksek nişler içerisine alınmıştır. Sütunceler yivli ve saç örgülü; başlıkları ise mukarnaslıdır. Her bir pencerenin yan tarafı dikdörtgen şeklinde yükselen ve geometrik şekilli sathî silmelerle tezyin edilmiştir. Pencerenin üst tarafında siyah, beyaz ve açık kırmızı taşların meydana getirdiği bir geçme firiz dikkat çeker. Türbenin ve asıl camiin batısındaki bölümün kuzey penceresinin müzeyyen olmasına karşılık harimin ve son cemaat mahallinin pencereleri sâdedir.

Sâdece kıble duvarının mihrap arkasına tekabül eden kısmında siyah taşlarla bazı geometrik şekiller yapılmıştır. Türbe önündeki mihrabiye, siyah ve beyaz taş sıralarından meydana getirilmiş, yukarısına hançer şeklinde ve içi renkli taş kakmalı bir motif işlenmiştir. Saç örgi-ve geometrik desenli iki silmeyle üç taraftan çevrilmiş mihrabiye ince siyah bir hatla konturlanmıştır. Geometrik şekillerin çeşitli renklerle boyanması sureti ile gayet güzel bir görünüş elde edilmiştir.

Cami gibi türbe de 1.75 metreye kadar çinilerle kaplanmıştır. Lâhitlerin üçü de çinilerle süslenmiş olup, baş taraflarında lacivert-zemin üzerine, beyaz sülüsle yazılı kitabeleri bulunmaktadır. Türbedeki çiniler hemen hemen harim çinilerinin aynısıdır. Bazılarında yeşilin yerine lacivertin, kırmızının ise daha parlak tonlarının kullanılması ve bazı parçalarda boyanın akması bunların yapıldığı yerin ve tarihinin diğer çinilerden farklı olduğunu akla getirmektedir.